Γνωρίζετε σε τι αναφέρεται η
Θεωρία του Συναισθηματικού Δεσμού;
Η θεωρία του Συναισθηματικού Δεσμού (Attachment Theory) εξηγεί τη σχέση γονέα-παιδιού και πώς αυτή επηρεάζει την ανάπτυξη του.
Η βάση της θεωρίας του Συναισθηματικού Δεσμού είναι απλή. Από την γέννησή του, το παιδί σας χρειάζεται να οικοδομήσει μια συναισθηματική σχέση με τον κύριο φροντιστή, το άτομο δηλαδή που το φροντίζει -συνήθως την μητέρα του-, για να οδηγηθεί προς την ανάπτυξη και την ενηλικίωση, με φυσιολογικό τρόπο και με διασφαλισμένη, στο βαθμό του εφικτού, την σωματική και ψυχική του υγεία.
Ο ψυχίατρος John Bowlby, ιδρυτής της θεωρίας του Συναισθηματικού Δεσμού, θεωρεί ότι η συναισθηματική δέσμευση αρχίζει με τη γέννηση και έχει τεράστιες επιπτώσεις σε όλη τη ζωή ενός ατόμου. Η Θεωρία του Bowlby μάς εξηγεί γιατί οι γονείς οφείλουν να είναι διαθέσιμοι και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των βρεφών τους. Ζητούμενο; Η δημιουργία ασφαλούς σχέσης, μεταξύ "παιδιού - φροντιστή"
Η ασφαλής, συναισθηματικά, σχέση αποτελεί την βάση της υγιούς ψυχοσωματικής ανάπτυξης στα παιδιά.
Τα βρέφη αντιλαμβάνεται, μέσω του νευρικού τους συστήματος, αν οι φροντιστές τους είναι αξιόπιστοι οικοδομώντας με τον τρόπο αυτό τη βάση εκκίνησης για την περαιτέρω ανάπτυξή τους, κυρίως, μέσα από την εξερεύνηση του οικογενειακού περιβάλλοντος, κατ' αρχήν.
Τι είναι ο Συναισθηματικός Δεσμός;
Ο Συναισθηματικός Δεσμός είναι ένας επικοινωνιακός δεσμός ανάμεσα σε εσάς και το μωρό σας. Τη στιγμή που το μωρό σας γεννιέται, αρχίζει να σάς διδάσκει πώς να αναγνωρίζετε τις ανάγκες του. Εσείς, ως γονείς, προσπαθείτε να μάθετε τους τρόπους και τις επιθυμίες του, ώστε να μπορείτε να τού προσφέρετε οποιαδήποτε φροντίδα χρειάζεται, ανά πάσα στιγμή στη ζωή του.
Κάνοντας αυτό, διδάσκετε επίσης στο παιδάκι σας για τον κόσμο γύρω του. Φυσικά. αυτή η αμφίδρομη ανταλλαγή και επικοινωνία δεν γίνεται εν μία νυκτί και είναι πολύ σημαντική για τη μελλοντική ανάπτυξη και τη μελλοντική ζωή του μωρού σας.
Τι είδους Συναισθηματικό Δεσμό έχει αναπτύξει το παιδί σας;
Η ψυχολόγος Mary Ainsworth συνέχισε τη δουλειά του John Bowlby, με μια εκπληκτική ερευνητική μελέτη, την διερεύνηση της Παράξενης Κατάστασης - Strange Situation.
Η ερευνήτρια αναγνώρισε και κατέδειξε τέσσερις (4) τύπους συναισθηματικών δεσμών, τα χαρακτηριστικά σημεία των οποίων περιγράφονται, ως:
1. Ασφαλής Συναισθηματικός Δεσμός
Secure Attachment
Όταν υφίσταται Ασφαλής Συναισθηματικός Δεσμός, τα παιδιά είναι σε θέση να αποχωριστούν τον γονέα, -πολύ αναστατωμένα, βεβαίως - αλλά είναι χαρούμενα όταν ο γονιός επιστέψει κοντά τους. Τα παιδιά με Ασφαλή Συναισθηματικό Δεσμό, όταν φοβούνται, αναζητούν παρηγοριά και ανακούφιση στον γονέα τους.
Οι γονείς των ασφαλώς συνδεδεμένων παιδιών αντιδρούν γρήγορα στις ανάγκες των παιδιών τους και γενικά ανταποκρίνονται καλύτερα στα παιδιά τους, συγκριτικά με τους γονείς των ανασφαλώς συνδεδεμένων παιδιών.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με Ασφαλείς Συναισθηματικούς Δεσμούς, αποκτούν ενσυναίσθηση, κατά τα τελευταία στάδια της παιδικής ηλικίας. Αυτά τα παιδιά περιγράφονται επίσης, ως τα λιγότερο διαταραγμένα, τα λιγότερο επιθετικά και πιο ώριμα, σε σύγκριση με τα παιδιά που έχουν αναπτύξει ανασφαλείς τύπους συναισθηματικών δεσμών, όπως ο Αμφίθυμος ή ο Αποφευκτικός.
2. Ανασφαλής - Αμφίθυμος Συναισθηματικός Δεσμός
Insecure Ambivalent Attachment
Τα παιδιά με Ανασφαλή - Αμφίθυμο Συναισθηματικό Δεσμό είναι πολύ καχύποπτα και γεμάτα αμφιβολία για τους ξένους.
Έχουν πολύ άγχος όταν διαχωρίζονται από τον γονέα και δεν αισθάνονται ασφαλή ακόμη και μετά την επανένωση τους με αυτόν.
Πολλές φορές, το παιδί με Ανασφαλή - Αμφίθυμο Συναισθηματικό Δεσμό απορρίπτει τον γονέα, επιτιθέμενο εναντίον του. Σε μεγαλύτερη ηλικία τα παιδιά αυτά περιγράφονται ως προσκολλημένα και υπερβολικά εξαρτημένα.
3. Ανασφαλής - Αποφευκτικός Συναισθηματικός Δεσμός
Insecure Avoidant Attachment
Τα παιδιά που έχουν αναπτύξει Ανασφαλή Αποφευκτικό Συναισθηματικό Δεσμό αποφεύγουν τους γονείς τους και αυτή η συμπεριφορά είναι ιδιαίτερα αισθητή, όταν ο γονέας επιστρέφει μετά από μακρά απουσία.
Επιπλέον τα παιδιά αυτά δεν δείχνουν να προτιμούν περισσότερο τον γονέα, από ένα εντελώς άγνωστο άτομο.
4. Ανασφαλής - Αποδιοργανωμένος Συναισθηματικός Δεσμός
Insecure Disorganised Attachment
Τα παιδιά με Ανασφαλή Αποδιοργανωμένο Συναισθηματικό Δεσμό δείχνουν παντελή έλλειψη ενός συγκεκριμένου και σαφούς Συναισθηματικού Δεσμού.
Οι πράξεις και οι αντιδράσεις τους προς τους γονείς τους είναι συχνά ένα μίγμα συμπεριφορών, συμπεριλαμβανομένων της αποφυγής αλλά και της αντίστασης.
Αυτά τα παιδιά περιγράφονται με μια σαστισμένη και ασταθή συμπεριφορά, και μερικές φορές εμφανίζονται είτε μπερδεμένα, είτε τρομαγμένα, στην παρουσία ή την εμφάνιση του ενός γονέα.
Αικατερίνα Καλοστύπη, BSc, PGD
Institute of Education – University College London (UCL)
Ειδικός Νευρο-Ακουστικο-Ψυχοπαιδαγωγός
Σύμβουλος Γνωστικής Ανάπτυξης & Εκπαίδευσης
Licenced & Certified Tomatis® Method Consultant
Safe and Sound Protocol Consultant
Nemechek Protocol Supporter
IARCTC Member
ATTAch Member
ZERO TO THREE Member
Επικοινωνία
+30 229911 21 71
תגובות